در فضای جدید اقتصاد ایران، جایگاه شرکتهای بیمه در حال بازتعریف است. امروز از بیمهگران تنها انتظار پرداخت خسارت وجود ندارد؛ آنها باید در کاهش ریسکهای اجتماعی، افزایش تابآوری اقتصادی و حمایت از گروههای کمبرخوردار نیز نقشآفرین باشند. در چنین بستری، عملکرد بیمه پارسیان طی ماههای اخیر نشان میدهد این شرکت تلاش کرده همزمان دو مسیر «موفقیت مالی» و «مسئولیت اجتماعی» را پیش ببرد.
انتشار صورتهای مالی منتهی به شهریور ۱۴۰۴، نقطه عطفی در کارنامه بیمه پارسیان رقم زد. ثبت سود خالص ۱۳ هزار و ۸۵۸ میلیارد ریالی، معادل جهش بیسابقه ۲۸۵۵ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل، نهتنها رکورد تازهای در صنعت بیمه به جا گذاشت، بلکه واکنش نهاد ناظر بازار سرمایه را نیز در پی داشت؛ تا جایی که سازمان بورس برای شفافسازی، کنفرانس خبری رسمی برگزار کرد؛ اتفاقی کمسابقه که در کل صنعت بیمه بهندرت رخ داده است.
البته بخشی از تفاوت میان سود اعلامشده در صورتهای مالی حسابرسیشده و گزارشهای پیشین کدال، ناشی از اصلاحات حسابداری مربوط به ذخایر خسارت معوق در رشتههای درمان و شخص ثالث بوده است؛ اصلاحی که مطابق گزارش حسابرس مستقل، از سود دوره جاری به سود انباشته منتقل شده است. با این حال، حتی با کنار گذاشتن این تعدیلات، بیمه پارسیان همچنان رشد ۱۴۷ درصدی سود عملیاتی را ثبت کرده؛ عددی که حدود سه برابر میانگین صنعت بیمه برآورد میشود.
عملکرد این شرکت در رشتههایی مانند درمان تکمیلی و بدنه خودرو، بهویژه از منظر نسبت خسارت، تصویری متفاوت از مدیریت ریسک و کنترل هزینهها ارائه میدهد. همین بهبود شاخصها باعث شد بیمه پارسیان در مدت کوتاهی از رتبه ششم صنعت به جایگاه دوم صعود کند و در شهریورماه، حدود ۴۵ درصد از کل سود صنعت بیمه را به خود اختصاص دهد. واکنش بازار سرمایه نیز سریع بود؛ رشد ۱۸ درصدی قیمت سهام و ورود بیش از ۱۲ هزار سهامدار جدید، نشان داد که این تحولات از نگاه فعالان بازار پنهان نمانده است.
در کنار این دستاوردهای مالی، نگاهی به سبد محصولات بیمه پارسیان نشان میدهد که این شرکت تنها به توسعه کمی بیمهنامهها بسنده نکرده و به سراغ طراحی خدمات هدفمند برای گروههای خاص رفته است. دو طرح «بیمهساز» و «زریار» نمونهای از این رویکرد هستند؛ طرحهایی که تلاش میکنند به خلأهای واقعی در پوششهای بیمهای پاسخ دهند.
«بیمهساز» با تمرکز بر جامعه هنری طراحی شده؛ قشری که سهم مهمی در شکلدهی سرمایه فرهنگی کشور دارد، اما اغلب از امنیت بیمهای پایدار برخوردار نیست. این طرح با پوششهایی مانند فوت، حادثه، بیماریهای خاص، ازکارافتادگی و خدمات درمانی، تلاش میکند حداقلی از اطمینان مالی را برای هنرمندان فعال در حوزههای سینما، موسیقی، تئاتر، ادبیات و هنرهای تجسمی فراهم کند. انعطاف در پرداخت حق بیمه و امکان بهرهمندی افراد فاقد بیمه رسمی، نشان میدهد که بیمهساز بیش از آنکه یک محصول صرفاً تجاری باشد، پاسخی به یک نیاز اجتماعی مزمن است.
در مقابل، طرح «زریار» با محوریت خانواده و سرپرستان خانوار شکل گرفته است. هدف این طرح، کاهش شوکهای اقتصادی ناشی از فوت، بیماریهای خاص یا شرایط بحرانی گسترده است. پرداخت مستمری به بازماندگان، امکان تعیین آزادانه ذینفع، پوشش فوت ناشی از حادثه و حتی ریسکهایی مانند جنگ، زریار را به نمونهای از بیمه زندگی با نگاه بلندمدت و حمایتی تبدیل کرده است؛ مدلی که امنیت مالی خانواده را نه بهصورت مقطعی، بلکه در قالب یک جریان پایدار تعریف میکند.
نکته مشترک در هر دو طرح، تأکید بر شفافیت، قابلیت ارزیابی و امکان شخصیسازی است؛ مؤلفههایی که در ادبیات جدید صنعت بیمه، از ارکان حکمرانی شرکتی و بیمهگری اخلاقمحور محسوب میشوند. بیمه پارسیان با چنین ساختاری تلاش کرده فاصله سنتی میان بیمهگر و بیمهگذار را کاهش داده و اعتماد متقابل را تقویت کند.
در نهایت، بیمهساز و زریار را میتوان دو روی یک سکه دانست: حرکت از بیمهگری صرف به سمت بیمهگری مسئولانه. یکی با تمرکز بر حمایت از هنرمندان و حفظ سرمایه فرهنگی، و دیگری با هدف کاهش آسیبپذیری اقتصادی خانوادهها در برابر بحرانهای ناگهانی. این مسیر نشان میدهد که اگر بیمه بهدرستی طراحی و اجرا شود، میتواند همزمان ابزاری برای سودآوری، عدالت اجتماعی و افزایش تابآوری اقتصادی باشد.
بیمه پارسیان با این رویکرد، نهتنها در حال بازتعریف جایگاه خود در صنعت بیمه است، بلکه تصویری تازه از نقش بیمه در جامعه ایران ارائه میدهد؛ تصویری که در آن بیمهنامهها صرفاً اسناد مالی نیستند، بلکه بخشی از سازوکار حمایت اجتماعی و آیندهنگری اقتصادی به شمار میآیند.
