گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال 2025 با عنوان «گزارش آینده مشاغل» به بررسی تحولات بازار کار جهانی در دوره 2025 تا 2030 میپردازد. این گزارش بر اساس نظرسنجی از بیش از 1000 کارفرما در 55 اقتصاد و 22 صنعت مختلف تهیه شده است. در ادامه خلاصه‌ای از یافته‌های کلیدی این گزارش ارائه می‌شود:
یافته‌های کلیدی
1. تحولات تکنولوژیک:
– دسترسی دیجیتال گسترده به‌عنوان مهم‌ترین روند تحول‌آفرین شناسایی شده است که 60% از کارفرمایان انتظار دارند کسب وکارشان را متحول کند.
– هوش مصنوعی و پردازش اطلاعات (86%)، رباتیک و اتوماسیون (58%) و تولید و ذخیره انرژی (41%) از دیگر فناوریهای تأثیرگذار خواهند بود.
– این تحولات هم‌زمان باعث ایجاد و حذف مشاغل می‌شوند. برای مثال، مشاغلی مانند متخصصان داده‌های بزرگ و مهندسان هوش مصنوعی رشد سریعی خواهند داشت، درحالی‌که مشاغلی مانند منشی‌ها و کارمندان بانک کاهش خواهند یافت.
2. چالش‌های اقتصادی:
– افزایش هزینه‌های زندگی به‌عنوان دومین روند تحول‌آفرین شناخته شده است.
– کاهش رشد اقتصادی نیز بر بازار کار تأثیر خواهد گذاشت و پیش‌بینی می‌شود 1.6 میلیون شغل را جابجا کند.
3. گذار سبز:
– کاهش انتشار کربن و سازگاری با تغییرات آب‌وهوایی به ترتیب سومین و ششمین روند تحول‌آفرین هستند.
– مشاغلی مانند مهندسان انرژی‌های تجدیدپذیر و متخصصان وسایل نقلیه الکتریکی رشد چشمگیری خواهند داشت.
4. تغییرات جمعیتی:
– پیری جمعیت در اقتصادهای پردرآمد و رشد جمعیت در سن کار در اقتصادهای کم‌درآمد، تقاضا برای مشاغل مراقبتی و آموزشی را افزایش خواهد داد.
5. تجزیه ژئواکونومیک:
– تنش‌های ژئوپلیتیک و محدودیت‌های تجاری بر کسب‌وکارها تأثیر می‌گذارند و تقاضا برای مشاغل امنیتی و مهارت‌های رهبری را افزایش می‌دهند.
پیش‌بینی‌ها
آینده مشاغل:
– ایجاد شغل: پیش‌بینی می‌شود 170 میلیون شغل جدید ایجاد شود (14% از کل اشتغال فعلی).
– حذف شغل: 92 میلیون شغل از بین خواهد رفت (8% از کل اشتغال فعلی).
– رشد خالص: 78 میلیون شغل جدید (7% رشد).
مشاغل درحال‌رشد:
– فناوری: متخصصان هوش مصنوعی، توسعه‌دهندگان نرم‌افزار.
– گذار سبز: مهندسان محیط‌زیست، تکنسین‌های انرژی تجدیدپذیر.
– مراقبت و آموزش: پرستاران، معلمان.
مشاغل در حال کاهش:
– مشاغل اداری و دفتری مانند منشی‌ها و کارمندان بانک.
مهارت‌های مورد نیاز:
– مهارت‌های فناوری: هوش مصنوعی، امنیت سایبری، سواد فناوری.
– مهارت‌های شناختی: تفکر تحلیلی، خلاقیت.
– مهارت‌های اجتماعی: رهبری، انعطاف‌پذیری، همدلی.
چالش‌ها:
– شکاف مهارتی به‌عنوان بزرگ‌ترین مانع تحول کسب‌وکارها شناخته شده است.
– تا سال 2030، 59% از کارگران نیاز به آموزش خواهند داشت.
راهبردهای نیروی کار:
– آموزش مجدد: 85% از کارفرمایان برنامه هایی برای آموزش کارکنان دارند.
– اتوماسیون: 73% از کارفرمایان قصد دارند فرآیندها را خودکار کنند.
– تنوع و شمول: 83% از شرکتها برنامه های تنوع و برابری دارند.
نتیجه‌گیری
گزارش آینده مشاغل نشان می‌دهد که تحولات تکنولوژیک، تغییرات آب‌وهوایی و دگرگونی‌های اقتصادی و جمعیتی، بازار کار را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار خواهند داد. برای سازگاری با این تغییرات، سرمایه‌گذاری در آموزش مهارت‌های جدید و انعطاف‌پذیری نیروی کار ضروری است.
