پس از ماهها گمانهزنی، عبدالناصر همتی دوباره به بانک مرکزی بازگشته است. تصمیمی که میتواند تکاندهندهترین تغییر در تیم اقتصادی دولت باشد. با توجه به سوابق همتی در وزارت اقتصاد و ریاست قبلیاش در بانک مرکزی، بازگشت او به رأس مهمترین نهاد پولی کشور سوالات زیادی را به وجود میآورد. آیا این بازگشت میتواند به معنای تثبیت و بهبود اقتصاد ایران باشد یا این که بازگشت به سیاستهای گذشته، همچنان دردی از اقتصاد بیمار کشور دوا نخواهد کرد؟
در دورههای قبلی همتی در بانک مرکزی، عملکرد او در کنترل نرخ تورم و تثبیت نسبی بازار ارز ستایش شد، اما در عین حال، بسیاری از کارشناسان بهویژه در دوره وزارت اقتصاد او، معتقد بودند که اقدامات همتی به نوعی کوتاهمدت و بدون توجه به ساختارهای بنیادین اقتصاد ایران بوده است. سیاستهای حمایتی و تمرکز بر ثبات ارزی، اگرچه در ظاهر موفق به کنترل بحرانهای ارزی شدند، اما نمیتوانند مشکل ریشهای اقتصادی کشور، یعنی وابستگی به درآمدهای نفتی و ساختار اقتصادی معیوب را حل کنند.
این تغییر در شرایطی صورت میگیرد که کشور با بحرانهای اقتصادی عمیقی همچون نرخ بالای تورم، رکود اقتصادی و بحران در سیستم بانکی دست و پنجه نرم میکند. از سوی دیگر، بازگشت همتی ممکن است که نشانهای از تلاش برای احیای سیاستهای اقتصادی پیشین باشد، سیاستهایی که شاید توانستهاند بحرانها را بهطور موقت مدیریت کنند، اما در بلندمدت نتوانستند به اصلاحات بنیادی منجر شوند.
حال با بازگشت همتی، این سوال مطرح میشود که آیا ایران دوباره وارد دام سیاستهای قدیمی خواهد شد؟ آیا همتی قادر است تا در دوران جدید، ضمن حفظ ثبات ارزی، مشکلات اساسی مانند وابستگی به نفت و فساد اقتصادی را حل کند یا اینکه همان اشتباهات گذشته را تکرار خواهد کرد؟
در هر صورت، بازگشت همتی، نقطه عطفی در سیاستهای اقتصادی ایران است که باید دید آیا میتواند راهحلی برای بحرانهای امروز باشد یا به نوعی تکرار سیاستهای ناکام گذشته خواهد بود.
